Marokko, het betoverde land aan de rand van Afrika. Het land waar de geur van exotische kruiden je constant verrassen, levendige kleuren je ogen strelen en elke hoek van de straat een nieuw avontuur biedt. Van de gouden zandduinen van de Sahara tot de bruisende souks van Marrakesh. En de ruige toppen van het Atlasgebergte tot de adembenemende kustlijnen aan de Atlantische Oceaan en Middellandse Zee. Marokko is een land op menig bucketlist, maar kun je er (als vrouw) veilig reizen? TripTalker Renée Hoes zoekt het voor je uit.
Reizen door Marokko
Met dit vraagstuk in mijn achterhoofd stap ik eerder dit jaar in het vliegtuig richting Casablanca, de grootste stad van Marokko. Ik vertrek voor de derde keer in korte tijd naar voor mij een van de meest magische landen ter wereld.
Marokko leeft. Ik kan niet anders dan mij er elke keer weer aan overgeven. Het is de smeltkroes van culturen en tradities, de Arabische elegantie en Franse flair. De oude medina’s met kronkelige steegjes en eeuwenoude riads die romantiek ademen. Het zijn de levendige schilderijen van elke stad, het landschap en de kilometers die je niet meer loslaten. Het is de ongekende gastvrijheid, behulpzaamheid en de glimlach van elke vrouw en man. Marokko is niet alleen een land om te zien, maar vooral om te voelen.
Lees hier over de Marokkaanse Koningssteden.
In het vliegtuig denk ik na over de vragen uit mijn omgeving. Ik reis met een vriendin, wat betekent: twee vrouwen in grote steden en kleine dorpen, in een auto of bus, ver weg in de bergen en aan de kust. Hebben we hier wel goed over nagedacht? Kunnen we niet beter op één plek blijven, veilig in een internationaal hotel of resort? Hoeveel vrijheid hebben Marokkaanse vrouwen? En of ik regelmatig een teken van leven kan geven.
Dit artikel verscheen eerder in TripTalk magazine
TripTalk magazine neemt je mee naar bereikbare en betaalbare bestemmingen! Onze vaste reporters geven inspirerende en persoonlijke tips.
Neem nu een abonnement op ons reismagazine en profiteer van de AANBIEDING!
De Marokkaanse vrouw
Om meer te weten te komen over de lokale cultuur en het leven van een Marokkaanse vrouw, spreek ik af met Asma, een jonge vrouw uit de stad Agadir. Ze woont bij haar ouders en werkt in het vissersdorp Taghazout, door velen omschreven als het leukste en mooiste surfdorp aan de Atlantische kust van Marokko.
“Marokkaanse vrouwen zijn charmant en hebben een goede moraal”, zegt Asma trots. Ze voelt zich vereerd dat ze haar mening mag geven over een van mijn vraagstukken. “Wij zijn bescheiden, beschikken over ongekende schoonheid, zijn zorgzaam, oprecht, barsten van doorzettingsvermogen en zijn goed in het verbinden van traditie en moderniteit. De Marokkaanse vrouw is niet te vergelijken met anderen.”
Ik deel haar mening. Vooral jonge Marokkaanse vrouwen bewegen anders. Ze lopen zelfverzekerd over straat, met het hoofd omhoog. Dragen een broek of laten rokken mee wapperen met de wind. Je kunt simpelweg niet om ze heen. Asma’s ogen kijken rijk. Ze is een progressieve, krachtige, vastberaden vrouw. Ietwat mysterieus, ontzettend lief en zorgzaam.
Dit is een leuke route voor een roadtrip door Marokko.
Toch is ze niet helemaal vrij, ‘oude’ tradities kleven aan haar. Zo kan Asma ’s avonds niet mee naar een feestje dat ik bezoek. “Mijn moeder vindt dat vrouwen thuishoren”, vertelt ze. “Ik denk hier anders over, maar respecteer mijn moeder en blijf daarom ’s avonds thuis.” Ze zegt hoop te houden dat de positie van Marokkaanse vrouwen steeds meer verbetert. “Verandering is dichtbij, het is al in beweging”, eindigt ze haar verhaal.
Simpelweg leven
Ook Fatima bevestigt dit. We verblijven een korte tijd in haar huis in Tamraght, een dorp naast het meer toeristische Taghazout. Fatima komt oorspronkelijk uit Rabat, de hoofdstad van Marokko, en heeft na haar studie haar vleugels gespreid. “Ik vond het lastig om mijn ouders achter te laten”, vertelt Fatima. “Maar ik wilde graag leren surfen en basketballen.” Sport werd volgens oude gewoontes niet echt gedaan door vrouwen. Tegenwoordig is het steeds belangrijker en normaler. Fatima runt inmiddels een succesvolle Airbnb, organiseert verschillende activiteiten om mensen bij elkaar te brengen en surft er op los. Ze wil simpelweg leven.
In Fatima herken ik Asma’s omschrijving van de Marokkaanse vrouw. Hoe zij traditie en moderniteit met elkaar verbindt. Hoe ze steeds meer voor zichzelf kiest, maar wel vanuit die eeuwenoude wijsheid, kracht en liefde waarover al deze Marokkaanse vrouwen beschikken. De jonge vrouwen doen niets af, voegen enkel iets toe.
Ook Mohammed VI, de koning van Marokko, staat steeds meer achter de vrouw. Hij wil de positie van vrouwen verbeteren en ze beter beschermen. Eerder dit jaar veranderde hij daarom de zogenaamde familiewet, waar voorheen vooral de mannen van profiteerden. Vrouwen mochten bijvoorbeeld geen hotel boeken in dezelfde stad als zij woonden, of überhaupt zonder huwelijksakte met een man (partner of niet) een nacht in een hotel of riad doorbrengen.
Bij een scheiding hadden vrouwen nergens recht op en werden ze soms door een ex-partner zonder pardon op straat gezet. Ze hadden geen poot om op te staan. Vrouwen krijgen onder andere door de aangepaste familiewet steeds meer rechten, vrijheid en daarmee meer erkenning.
Lees hier over het lekkere eten van Marokko.
Lachen in de bergen
Na een paar weken surfen in Taghazout en Tamraght vertrekken mijn reisgenoot en ik via de Anti-Atlas gebergtes naar het zuiden. Op zoek naar een nieuwe omgeving, met nieuwe ervaringen. De Anti-Atlas is absoluut het bezoeken waard. Deze bergketen weet je zintuigen om de tien minuten opnieuw te prikkelen. Het landschap verandert van ruige bergen naar schilderachtige valleien, waarna je weer terechtkomt in traditionele Berberdorpen waar je wilt stoppen om een nous nous te drinken in een lokale koffietent.
Een nous nous is letterlijk te vertalen als half-half. Oftewel een espresso, waarvan de helft is gevuld met melk. Erg lekker. Je maakt hier al snel praatjes met de lokale bevolking, vooral mannen. Ze zijn nieuwsgierig en aardig. Benieuwd naar waar wij vandaan komen, maar vooral wat wij van hun land vinden.
Terug in de auto hebben we het nog lang over deze bijzondere ontmoetingen en blijven ondertussen genieten van de roodoranje rotsen die contrasteren tegen de diepgroene dadelpalmen en heldere blauwe lucht. De serene stilte van de bergen wordt alleen onderbroken door het geluid van een geitenhoeder of het zachte gefluister van de wind.
Na een goede dag rijden, komen we aan in Mirleft. Tevens een surfdorp, maar kleiner, kalmer en naar mijn idee meer authentiek Marokko. Hoe zuidelijker, hoe minder toeristisch het wordt. Toeristen maken plaats voor Berbers, de verzamelnaam voor een aantal inheemse volkeren in Noord-Afrika. Ook zijn de dorpen eenvoudiger: je haalt links je brood, rechts je tasje fruit en aan het einde van de straat drink je je koffie voor acht eurocent. Geen toeristische attracties of dure, hippe toko’s. Je leeft hier als een local.
We nestelen ons in een surfhuis. We kennen de plek nog niet en omringen ons graag met de lokale bevolking. Een tip voor vrouwen en iedereen die op nieuwe plekken in Marokko verblijft: boek voor de eerste dagen een guesthouse, internationale riad of Airbnb, gerund door een familie of voor vrouwen, door jonge vrouwen. Wanneer je de gewoontes en cultuur van die plek snapt, verplaats je bijvoorbeeld naar een appartement.
Ontdek tips voor alleen reizen.
Als een prinses
In Mirleft merk ik hoe snel ik kan wennen aan de zorgzaamheid en behulpzaamheid van de Marokkaanse man. Mijn vriendin en ik zijn de enigen in het surfhuis en worden door de eigenaar en het personeel de hele week op sleeptouw genomen. Ik volg en vind het stiekem wel fijn. Nu kun je denken: Ach, maar jullie zijn toeristen en betalen goed geld. Maar zo zit het niet. Overal waar we komen worden we hetzelfde behandeld. En wel: als een van hen.
Bij de garage wordt onze autoschade voor de lokale prijs gefixed en onze banden gratis opgepompt. Wanneer wij in het café op de hoek binnenkomen, staat iedereen op om ons de beste plek voor het tv-scherm met voetbalwedstrijd te geven. Tijdens het surfen wordt er door iedereen op je gelet, wordt je geholpen als de golven gevaarlijk worden en krijg je tips.
“Ik voel me een prinses hier”, zeg ik op een avond tegen Mohammed, de eigenaar van het surfhuis. “Vrouwen zijn heilig”, is het eerste wat hij zegt. En dat is niet de eerste keer dat ik dat hoor. Zo vertelde onze surfinstructeur dat wanneer hij de liefde van zijn leven ontmoet, zij nooit meer hoeft te werken. Niet om oude gewoontes in stand te houden, hij vindt het zijn plicht om de vrouw het hof te maken. Wil zijn liefde wél werken, dan mag dat volgens hem uiteraard. Samen voor de kinderen zorgen? Daar valt over te praten.
Tijdens het gesprek met Mohammed valt me nog iets op. Hij praat ronduit over de menstruatiecyclus van de vrouw, over haar eeuwenoude wijsheid, haar ijzersterke intuïtie en dat zij als geen ander kan verzorgen en liefhebben. En over dat mannen die dit niet respecteren, in zijn ogen geen echte man zijn. De vrouw wordt in Marokko volgens hem door veel jonge mannen aanbeden om al het moois wat ze zijn.
Veiligheid van toeristen
Natuurlijk zijn er wel degelijk culturele en religieuze verschillen. Zo droeg ik soms kleding die je armen en benen bedekt en sloeg ik na het uittrekken van mijn wetsuit meteen een handdoek om. Ik keek mannen niet automatisch recht in de ogen aan en gaf vriendelijk mijn grenzen aan bij ongewenste aandacht. Ik trok mijn schoenen uit bij een bezoek aan huis en soms zelfs in restaurants. Ook liet ik mijn mannelijke Marokkaanse vrienden voorgaan en het woord doen.
Toch is Marokko een veilig vakantieland. De Marokkaanse koning, regering en lokale autoriteiten hebben de laatste jaren veel aandacht besteed aan de veiligheid van toeristen, expats én vrouwen. Wie zeven jaar geleden ietwat angstig door de souks van Marrakesh wandelde, zal anno 2024 een hele andere, nieuwe ervaring opdoen. Vrouw of niet. De bevolking is rustig, haast opnieuw opgevoed door de maatregelen vanuit de regering.
Wel is het belangrijk om, net als in andere landen, respectvol om te gaan met de lokale gewoontes en cultuur, gepaste kleding te dragen en je bewust te blijven van je omgeving. Lees je dus van tevoren goed in en respecteer de lokale gewoontes en cultuur. Scoor voor je reis een mooie linnen broek en een sjaal voor in de handtas. En volg simpelweg je onderbuikgevoel. In Nederland voel je ook als geen ander aan welke plekken je in het donker moet vermijden. Geniet en laat je verrassen door de magie van Marokko. Er wacht je een avontuur dat je tot het einde zal bijblijven. Beloofd!
Ga voorbereid op reis naar Marokko:
Lees je in
Heel simpel, maar weet waar je naartoe gaat. Zo zal je er al snel achterkomen dat je in Taghazout vrijwel niets kan overkomen, maar dat je in Casablanca iets meer op je hoede mag zijn. Elke plek heeft andere gewoontes.
Benodigdheden
Download een offline kaart van Marokko. Check de lokale taxiprijzen en sla een taxiservice op in je telefoon. Ga in je eerste dagen op zoek naar een apotheek, hier werken vaak vrouwen. Handig voor als er iets gebeurt op reis.
Houd je aan de kledingvoorschriften
Het is niet verplicht om een hoofddoek te dragen in Marokko, maar het wordt wel gewaardeerd als vrouwen zich bescheiden kleden. Bedek je schouders, decolleté en knieën. Dit verschilt per plaats, zo zal er in een surfdorp als Taghazout minder waarde aan worden gehecht.
Geef je grenzen aan
Wees duidelijk in wat je wel en niet wilt. Heb je geen zin een praatje? Dan mag je dat gerust zeggen. Heb je een taxi nodig? Wees vastberaden in wat je wilt betalen. Sta stevig in je schoenen en twijfel niet.
Leer de lokale taal
Je hebt de keuze in Frans, Arabisch, Marokkaans en Berber. Weet waar je naartoe gaat, welke taal ze spreken en leer eventueel de basics. Je zult zien dat ogen oplichten wanneer je in Mirleft in Berber iemand vraagt hoe het met hem gaat.
Op tijd naar huis
Net als in sommige andere vakantielanden is het verstandig om voor het donker thuis te zijn. Of dat je precies weet hoe je thuis komt. Komt er überhaupt een taxi op de plaats waar je bent?
Het openbaar vervoer
Bussen en treinen zijn vaak veilig en betaalbaar. Leg je lange afstanden af? Bijvoorbeeld van Marrakesh naar de kust? Check busorganisaties als CTM, deze is veilig en snel. Ga je met de taxi? Kies dan voor de officiële taxi’s en spreek een prijs af voordat je instapt.
Volg je intuïtie
Vrouw of niet, probeer een situatie goed in te schatten. Twijfel je, of voel je je niet helemaal op je gemak? Wegwezen. Vertrouw je onderbuikgevoel.
Maak vrienden
Dit klinkt gek en forceer het niet, maar ga connecties aan die goed voelen. Mannen, families, of iemand zoals Fatima – je Airbnb-host. Ze zullen er altijd voor je zijn en je tevens meenemen naar plekken waar je anders nooit komt.
Afdingen
In de souks, op een markt of op straat, probeer de helft van het gevraagde bedrag eraf te halen. De meeste Marokkanen vragen het dubbele van de originele vraagprijs.
Handige websites voor je reis
Dit vind je misschien ook leuk:
Zou jij willen reizen naar Marokko?
Hola chicos y chicas, ik ben Renée en ik schrijf voor TripTalk. Benieuwd van welke bestemmingen mijn hartje sneller gaat kloppen? Bestemmingen waar de zon hoog aan de hemel staat, de tijd net even iets langzamer gaat en een cultuurshock niet te vermijden valt. Veel leesplezier.
