Een reis naar Jamaica. Hoe Caribisch wil je het hebben? Groene bergen die uit een blauwe zee knallen. Poederwitte stranden. Tropische regenwouden vol exotische vogels. En natuurlijk de drie R’s: Reggae, Rum en Rasta.
Zo kan een reis naar Jamaica zijn
Jamaica is het eiland dat iedereen kent, maar waar weinigen ooit kwamen. Op het moment dat je besluit een reis naar Jamaica te maken gaan, worden vele sluimerende deeltjes ‘Jamaica’ in je hersenpan actief. Je weet veel meer van Jamaica dan je denkt. Het reggae-ritme ligt al decennia verankerd in je hersenstam. Bob Marley, Shaggy, Grace Jones en Jimmy Cliff, je groeide er wellicht meer MEE op.
De beroemde Don’t Look Back–videoclip van Peter Tosh en Mick Jagger, je was niet van de buis te slaan. De snelste sprinter ter wereld is een trotse Jamaicaan: Usain Bolt. Je was samen met de halve wereld vertederd door het Olympische Jamaica-bobsleeteam. Roger Moore liep in Live And Let Die op Jamaica als James Bond over de ruggen van krokodillen.
En Ursula Andress rees als Honey Ryder, de Jamaicaanse schelpenduikster, uit zee op in Bond’s Dr. No. Dan kennen we nog de rastafari, de Jamaica-rum en– voor de Ajax-fans – Three Little Birds, het alternatieve clublied van Ajax.
Twee weken voor mijn vertrek begon ik een reggae playlist. De dagen daarna sloeg mijn hart een continue vierkwartsritme, met de afterbeat op de tweede en de vierde tel. Ik liep in reggae-cadans door de Haagse binnenstad. Ik was er klaar voor.
Lees hier ook hoe een vakantie naar Barbados kan zijn.
Stilliggend cruiseschip
Twee liedjes jengelen een vliegreis lang door ons hoofd. Allereerst Montego Bay, ook de plek van ons eerste hotel. En natuurlijk Kingston Town. Alom bekend in de ‘lazy’-versie van UB40 (1990). Onze taxichauffeur draait reggae op weg naar het Sandals Montego Bay. Het voelt als thuiskomen. De kofferjongen van het resort prijst mijn Clarks Wallabees en noemt me boss. Ik voel me nu ook boss.
Het Sandals resort, met muziek uit alle hoeken, lijkt op een stilliggend cruiseschip. Er zijn diverse restaurants en barretjes, witte stranden, baaien, eilandjes en zwembaden. Als je wilt, kun je met je zwembroek gaan slapen om ’s ochtends zo vanuit je bed het water voor je veranda in te schuiven.
Een drakenboot spuit op hoge snelheid naar een restauranteilandje. Best overweldigend allemaal. De manager van het vrij nieuwe resort zegt: “Het doel was de Malediven hierheen te halen.” Nou, dat is best gelukt.
Yah man
Er is ook een leven buiten het resort, te beginnen met een gids die om de drie zinnen “Yah man!” roept. Wen er maar aan. Ze roepen hier te pas en te onpas “Yah man.” Chauffeur David draait in een oceaan van reggae tot drie keer per dag zijn Big Bamboo-song, een scabreus liedje over de rol van het penseel der liefde. Zeg maar de ‘kleine wasjes, grote wasjes’ van Jamaica. Jawel, dit eiland is de hitsige jongensklas van de Cariben.
Jamaica is eigenlijk geen eiland. Het is een warmbloedig persoon van kleuren, ritmes en een niet te stuiten hang naar creatief taalgebruik. ‘Te gek!’ is ‘All fruits ripe’. Zonnebril wordt darkers. Regen is liquid sunshine. In het patois Engels van Jamaica is er geen verschil tussen he en she.
Vrouwen worden met him aangeduid. ‘Wha! Is him pregnant?’ Jamaicanen gaan creatief om met de letter ‘h’: weglaten of toevoegen. ‘So yu is ‘Enry from Hin-glan, don’t?’ Uit Engeland dus. Langs de weg, in de kroeg en aan het diner zijn Jamaicanen de hele dag verbaal aan het armpje drukken. Oh ja: little is likkle. De mensen hier zijn het grote feest.
Of wat dacht je van een vakantie in Dominica?
We zijn op weg naar de rastafari. Natuurlijk komt het gesprek onderweg op Usain Bolt. “Hoe komt hij zo snel?” Door veel jerk te eten, zegt onze gids. Het nationale gerecht van Jamaica. “Dan ga je hard rennen hoor.” Jerk is varken, kip of vis, gemarineerd met een heet kruidenmengsel (Jamaicaanse jerk spice), boven houtskool gegrild.
Jerk is van oorsprong het gerecht van gevluchte slaven, onder de aarde gegaard, waardoor er geen zichtbare rook was om de verblijfplaats te verraden. “Het kan ook de genetische aanleg zijn”, zegt Davis. “Het is wetenschappelijk onderzocht. Op de Caraïben worden meer mensen geboren met een aanleg voor sprinten. Snelheid komt door spierontwikkeling. Bolt heeft stugge pezen, wat hem explosiever maakt.”
Rastafari
Wie Jamaica zegt, denkt al snel aan rastafari. We hebben al heel wat mannen met dreadlocks en een grote rood-goudgroene muts over het haar aan de kant van de weg zien lopen. Het Rastafari Indigenous Village is een eerste manier om kennis te maken met Jamaica’s beroemde levenswijze.
Het dorpje is een beetje commerciële poppenkast, oké, maar je ontmoet er wel rasta’s die je graag vertellen over hun manier van leven. We zijn allereerst vreselijk welkom, want: “Haaa, jullie komen uit ganjastad Amsterdam! Yah Man!” Ganja is marihuana. Hoort een beetje bij de drie sacramenten van rastafari: reggae, Bob Marley en ganja.
Het dorpje is een bont geheel. De kleuren van de Jamaicaanse vlag – rood, goud en groen – spatten van de jurken, mutsen, drums en huizen. Rastafari gaat eigenlijk over alles, van kunst tot politiek, van een eigen taaltje tot – natuurlijk – de reggae.
Moeilijk om grip op te krijgen. Niet elke man of vrouw met een rood-goudgroene muts en dreadlocks is een rasta. En er zijn zat rastafari’s zonder dreadlocks en met een zakenpak aan.
‘Rastafari’ komt van Ras Tafari Makonnen, de naam van de ex-Ethiopische keizer Haile Selassie, die door de rastafari’s als een god werd aanbeden. De beweging heeft geen paus of zo. Ze is meer een manier van leven dan een geloof. Je kunt veganistisch zijn, maar mag ook gewoon vlees eten. In elk geval hebben alle rasta’s de mond vol van eten en hun zijn.
“Geloven jullie in een hiernamaals?” vragen we. “Neen hoor”, zegt een rasta die in een grote tent aan het trommelen is. “We hebben geen idee waar je heen gaat als je sterft. De hemel is hier en nu.” King Toto zit onder een afdakje en maakt drums.
Hij zegt: “Ik doe het niet voor het geld, maar omdat ik ervan hou. Ik leef van mother nature, ik ga nooit naar de dokter of tandarts. Ik ben al 68 en heb een geweldig slecht gebit. Ik hak de hele dag. Soms sla ik mis en verlies een nagel.”
“Hebben jullie Netflix?” “Neen, ik heb wel een iPhone. Kunnen jullie de beelden doorsturen?” Magische plekken die we niet helemaal doorgronden. “Kijk, we hebben een vuurplaats in een cirkel, waar regelmatig sjamanen komen”, zegt Queen A., die ons rondleidt.
We ontmoeten King Teeba (86), een vriendelijke baas in een kraampje met spulletjes die niet veel om het lijf hebben: kokosnoten als glaasjes bewerkt, dat werk. In een grote tent trommelen King Toto, Queen A. en de ogenschijnlijke leider van het dorpje als in trance op trommels.
Daarna mogen we de leider vragen stellen. Hij trapt zelf af: “Ik kwam uit een christelijke familie. Ik gooide zelfs stenen naar rastafari. I was running away from myself.” “Hoe kwam je hier?” “Door Bob Marley.” Altijd Bob Marley.“Stir it up. We zien elkaar als verschillende bloemen in dezelfde tuin.”
Reggae-nummers
Bijzonder. Op de dag dat wij op Jamaica landen, betreedt Mick Jagger hoog in de bergen zijn villa. Zijn doel: A little downtime before things get busy! Dat mag, als je een 78-jarige rocker bent. Een paar dagen later leunt hij voor de Daily Mail tegen een neon-groene muur naast een karakteristieke Jamaica-mural. Hij grijnst zijn wereldberoemde Jagger-lach en heeft het duidelijk naar de zin.
Lunch in Peppa’s Cool Spot, een relaxte plek in de heuvels van Montego Bay, met uitzicht op de stad. Veel lokalen komen hier voor authentieke Jamaicaanse favorieten als gestoomde vis en bammy, van cassave gemaakt brood. Voor de 34e keer horen we in de auto One Love, One Heart, nu op een panfluit.
Zelfs in Frankrijk hoor je niet zoveel chansons als hier reggae-nummers. Je deint er lekker de dag mee door, maar het is wel wat veel. We vragen de chauffeur: “Als je alleen rijdt, speel je dan ook de hele dag reggae muziek?” “Neen hoor, ook weleens Abba”, zegt hij.
Ook leuk: wat dacht je van een reis naar deze leuke steden in Brazilië.
Suikerplantages
Vandaag doen we Rum & Raften. Weg van de kust. Het binnenland bloeit en groeit er lustig op los, we zijn duidelijk in de natte Cariben. Op de bergflanken hangen rommelige huisjes die vaak niet af zijn. Veel armoe en gaten in het wegdek. We gaan naar de befaamde Hampden Rum Estate, een van de oudste suikerplantages in Jamaica.
Pure Single Rum, sinds 1753, bijna een heilige plaats. Jamaicanen consumeren vier keer meer rum dan bier. Een langdradige dame legt eerst vanaf de prehistorie, via de slavernij en het kolonialisme, het eiland uit, om eindelijk aan te komen bij het destillatieproces, van suikerriet tot fles, van water tot ‘funky taste’. Pauwen lopen rond op de grote grasvlaktes voor de chique Estate, die zich óp de bron bevindt.
De destilleerderij, honderd meter verder, slaat alles. Geen glimmend aluminium, maar grote, zwaar geoxideerde vaten, geblakerde pijpleidingen en zwart beroete muren. De zware rumgeur doet ons wankelen. Het is hier adellijk shabby: Walt Disney zou er zo een nieuwe rollercoaster bouwen.
Meer inspiratie: actief in de natuur van Kaapstad.
Onstuimige hartelijkheid
Verhalen, verhalen. Dit eiland plakt van verhalen aan elkaar. Of je nou met mensen met een kraampje praat, obers of accountants, ieder heeft een origineel verhaal paraat, gepresenteerd in creatief Engels. En vooral veel eten, liefst langs de kant van de weg. Er is veel onstuimige hartelijkheid hier op straat. En zo nu en dan ook ‘voor wat hoort wat’, maar dat mag bij arme mensen.
Gouden vingers
Martha Brae River. Vertrekpunt voor een rafting tour van drie mijl, over het mooiste stukje Martha Brae River. Zwemmen achter het bamboevlot is toegestaan, dus zwempak mee: Queen Elizabeth II en Chuck Norris gingen ons voor.
De captain, met een groot nummer 100 op zijn shirt, is een gezellige druktemaker die graag de pias uithangt. Met een grote bamboestok boomt hij ons door het afstromende water. We varen door groene tunnels onder een hemel van duizenden bamboebomen. Zonlicht priemt met gouden vingers op het water. Het vlot is van bamboe en ijzerdraad, met een ruime zetel voor ons.
Vlot talk: “Is dit jouw boot?” “Yah man.” “Zelf gemaakt?” “Yah man. Altijd.” “Hoe lang doe je daar over?” “Een week, of één dag, met vrienden. Ik zorg voor drank en dan duurt het maar één dag, heel gezellig hoor.” “Hoelang gaat een vlot mee?” “Zes maanden. Daarna wordt-ie te zwaar, het bamboe neemt te veel vocht op. Als hij vóór in het water gaat steken, moet je je rot bomen, tijd voor een nieuw vlot.”
Veel kraampjes langs de rivier met vlaggen en Bob Marley-handdoeken. Klein en groot zwaait. Aan het einde van de tocht haalt captain nr. 100 een tas tevoorschijn met bewerkte kokosnoten, waarop hij je naam kan kerven. “Leuk voor thuis man!”
Jerk
“Eten jullie thuis nou elke dag jerk?” “Kom op zeg. Eén keer in de week.” “Maak je het dan onder de grond klaar, op de traditionele manier?” “Ben jij gek, veel te veel werk. In de pan natuurlijk.”
Ontdek de magie van fietsen door Zuid-India.
Problemen
Het is woensdag. Drie dagen op stap en ik verbaas me nog steeds over de blije opgeruimdheid van de meeste mensen. Contact maken is hier gemakkelijk, het wordt snel gezellig. “Kennen jullie geen problemen?”, vraag ik David, de gids. Hij zegt: “Problemen? Daar spreken wij niet snel over. Als ik tegen mijn broer zeg: ‘Ik heb een probleem’, zegt hij: ‘Niet zeggen, we hebben hooguit een situation’.”
Fruitmand van Jamaica
We verlaten Montego Bay en vertrekken naar de zuidkust, via de weelderige Negril Seven Mile Beach, een tien kilometer lange aaneenschakeling van beenderwitte stranden, rotsen en resorts, aan een Blue Lagoon-groene zee.
Doel is Sandals South Coast, ons tweede hotel. Onderweg snorkelen bij Negril. Snacks, met de voeten in het warme, witte zand. Dan een korte fietstocht door de ‘fruitmand van Jamaica’, aan de voet van de centrale bergrug, die vol windmolens staat voor de irrigatie van de vallei.
Of wat dacht je van relaxen op de mooie stranden op Aruba?
Fruit en groente springen hier uit de rode grond op het ritme van de reggae. Het is voor het eerst echt warm. Bij Treasure Beach brengt een vrouw ons bakjes met kokosnoot en meloen. We zitten tussen de rastafari en vissers aan zee. Hoe Caribisch wil je het hebben?
Zijn we nog op schema? Ja hoor, we zijn op schema, want we zijn namelijk nooit op schema. Dus altijd goed. We hebben inmiddels trek gekregen en doen een pattie bij het benzinestation. Eten langs de weg is wel een ding in Jamaica en jerk chicken en patties zijn culinaire hoogstandjes langs de weg.
Trek gekregen? Lees hier over de Griekse keuken, of wat dacht je van de smaken van Marokko?
Voor een snelle lunch of simpelweg wanneer je er zin in hebt. Patties zijn met vlees of groenten gevulde pasteitjes, pittig gekruid. We doen een ride and whistle: een hete pattie (of drie) bestellen, meenemen in de auto en rijdend opeten, want dat is het allerhoogste genot voor families op een dagje uit, zegt David. De uitdrukking komt van de slavernij. “De slaven moesten fluiten onder het werk, om aan te tonen dat ze niet stiekem aan het eten waren.”
Instagrammable plaatjes
Sandals South Coast. Ons tweede hotel tijdens deze reis naar Jamaica. De lobby lijkt op het Pantheon: klassiek en met grote koepel. Lange witte gordijnen wapperen in de zeebries. Hoge zuilen steken in een Zuid-Amerikaans donkerhouten plafond.
Het resort lijkt op een Italiaans-Caribisch dorp, wég van de gewone wereld, met op onverwachte plaatsen zwemwater, poederstrand, uiteenlopende restaurants en swim up-kamers. Wij hebben een kamer in het Dutch Beachfront-gebouw, met uitzicht op het cocktaileiland en de honeymoon-pier, badkuip op het balkon. Een resort vol Instagrammable plaatjes, net als de rest van Jamaica.
Pootjebaden tijdens je reis naar Jamaica
De YS-watervallen. Avontuur in de jungle rond een waterval met zeven niveaus, gevoed door bergrivieren. Deze watervallen behoren tot de mooiste op Jamaica. Je rijdt erheen in een soort trambusje, kronkelend tussen grote ceders, katoen- en papajabomen.
Met uitzicht op forse kastanjebruine runderen en paarden, dolend tussen de reuzenbomen. Het lijkt op het begin van Jurassic Park deel 1. Een uur pootjebaden, zwemmen en zweven aan touwen boven de watervallen. Veel pret met Jamaicaanse families.
Garnalensoep
Zwemmen maakt hongerig. Middle Quarters Peppered Shrimp Experience is een van de meest iconische snackstops aan de zuidkust, gewoon aan de kant van de weg. We bevinden ons in shrimp country. Sappige pepper shrimp (garnalensoep), opgeschept vanuit stomende mobiele ketels, krab met kokosnoten toe.
Een man op een motor vertelt sterke verhalen. Wij: “Volgens mij zijn the ladies here ook niet verlegen.” “Totally not!”, zegt hij, met iets van spijt in zijn stem.
Dit moet je weten over Jamaica voor je reis naar Jamaica
- Jamaica ligt 150 km ten zuiden van Cuba en is ongeveer een kwart van Nederland.
- Jamaica is het grootste Engelssprekende eiland in het Caribisch gebied.
- De hoogste berg van Jamaica is de Blue Mountain Peak (2256 meter, UNESCO Werelderfgoed), het binnenland is weelderig groen en telt meer dan honderd rivieren.
- Jamaica heeft meer kerken per vierkante kilometer dan waar ook ter wereld (misschien afgezien van het Vaticaan); meer dan de helft is evangelisch-protestants.
- Het eiland heeft lange witte stranden (vooral aan de westkust), maar er zijn daarnaast genoeg rustige strandjes te vinden. Uiteraard kun je hier goed snorkelen en diepzeeduiken. In het binnenland zijn nationale parken, watervallen, bergen en regenwouden
- Beste tijd voor een reis naar Jamaica is december tot en met april. In mei, juni, september en oktober valt meer regen, wat niet erg is volgens de Jamaicanen: ze noemen regen liquid sunshine. De gemiddelde temperatuur varieert van 27 tot 34 graden Celsius, met vaak een lekkere zeebries.
Ook een vakantie naar Bonaire is niet verkeerd.
Swim up-kamers met butler tijdens je reis naar Jamaica
TripTalk verbleef tijdens deze reis naar Jamaica in Sandals Montego Bay en in Sandals South Coast. Sandals is de grootste en meest luxueuze all-inclusive keten van de Cariben, met alleen al op Jamaica zeven resorts.
Onlangs werd Sandals Royal Curaçao geopend, op het exclusieve 3000 hectare grote Santa Barbara landgoed. Sandals staat voor innovatieve resorts aan zee, met exclusieve privéstrand met spierwit zand, luxe-restaurants en levendige (strand)bars.
Toppers zijn onder meer: over-the-water bars, over-the-water chapels (Jamaica is een honeymoon-eiland), swim up-kamers en suites met butler; zeg maar alles voor een – adults only – over-the-top ervaring. Op en rond de resorts kun je alle watersporten beoefenen.
Bezoek deze plekken tijdens je reis naar Jamaica:
Zoek verder naar hotels voor je reis naar Jamaica:
Booking.comHandige websites voor je reis
Dit vind je misschien ook leuk:
Zie jij een reis naar Jamaica zitten?
Tekst en beeld: Harri Theirlynck, JTB en header afbeelding via Unsplash – Rock Staar
Ach reizen. Hoor ik de fluit van een boot of trein dan ben ik al weg.
Maar na 30 jaar knetterverweg naar hete landen en zweven aan kokostouwen boven afgronden weet ik: reizen begint direct als je de deur uit bent, want dan ben je niet meer thuis. Verbazen kan overal. Harri was hoofdredacteur van het ANWB Magazine Reizen.
